Public Realm

“Not All Heroes Wear Capes” เป็นวลีที่มักจะใช้กล่าวชื่นชมผู้คนทั่วๆ ไปในชีวิตประจำวันที่ทำความดี หรือกระทำการที่กล้าหาญหรือน่าประทับใจ เช่นลงไปช่วยลูกหมาที่กำลังจะจมน้ำ ช่วยทำคลอดฉุกเฉินบนรถแท็กซี่ เปรียบเสมือนเป็นฮีโร่ที่เข้ามาช่วยเหลือในยามที่ต้องการ รู้หรือไม่ว่าในเมืองของเราก็มีฮีโร่ไร้ผ้าคลุมไหล่ที่ใครๆ ก็มักจะเจอในชีวิตประจำวัน แต่บางครั้งเราอาจไม่ทันได้นึกถึงพวกเขาในแง่มุมนี้สักเท่าไหร่ เพราะหลายคนคงเคยชินกับปัญหาภายในเมืองและการมีฮีโร่เหล่านี้ไปเสียแล้ว อย่างเวลาที่เรากำลังจะไปทำงานสายเพราะรถติด คนที่เรานึกถึงคงไม่ใช่ใครที่ไหนนอกจากพี่วินมอเตอร์ไซค์ที่จะพาเราไปถึงที่ทำงานได้อย่างฉับไวราวกับมีพลังซุปเปอร์สปีท หรืออย่างเวลาที่เราขี้เกียจออกไปซื้อกับข้าวเพราะตลาดอยู่ไกลเหลือเกิน เรายังมีแม่ค้าพ่อค้ารถกับข้าวหรือรถพุ่งพวงที่มาส่งวัตถุดิบถึงหน้าบ้าน หรืออย่างเวลาที่เราอยากโล๊ะกองกระดาษ เอกสารที่มีอยู่เต็มบ้านเราคงจะนึกถึงซาเล้ง คนรับเก็บของเก่าเป็นแน่  วันนี้ The Urbanis จะพาไปรู้จักกับเหล่าฮีโร่ที่ถือกำเนิดมาจากปัญหาเมืองกัน ยอดมนุษย์วิน ฮีโร่แห่งความเร็ว จากบทความ มหานครซอยตัน ได้กล่าวว่า กว่า 45% ของความยาวถนนทั้งหมดในกรุงเทพฯ เป็นซอยตันแม้แต่ในพื้นที่เขตเมืองชั้นในที่ดูเหมือนว่าโครงข่ายถนนจะมีรูปแบบเป็นตารางกริด แต่กลับมีซอยตันแฝงอยู่เป็นจำนวนมาก และจากผลการสำรวจเกี่ยวกับแนวโน้มการใช้รถยนต์และการจราจรติดขัดในหลายเมืองในภูมิภาคอาเซียนของ Uber ได้กล่าวว่าคนกรุงเทพจะต้องเสียเวลาไปกับรถติดโดยเฉลี่ย 72 นาทีในแต่ละวัน และอีก 24 นาทีเพื่อวนหาที่จอดรถ แทนที่จะมีเวลาไปสังสรรค์หรือใช้เวลาให้เกิดประโยชน์ คนกรุงฯ กับเรื่องการเดินทางเป็นปัญหาที่แก้ไม่ขาด ตั้งแต่เรื่องของขนส่งสาธารณะที่ไม่มีประสิทธิภาพ ทำให้เราต้องรอเก้อเป็นชั่วโมง ปัญหาที่ทำงานไกลบ้าน  ขนส่งไม่เชื่อมต่อกันเป็นโครงข่ายเดียว ปัญหารถติด ปัญหาซอยลึกซอยแคบ บ้านห่างจากป้ายรถประจำทางมาก ยิ่งตอนกลางคืนหรือซอยเปลี่ยวๆ […]

“โลกปัจจุบันเปลี่ยนแปลงเร็ว เราไม่สามารถหยุดเรียนรู้ เพื่อให้เราก้าวออกไปกับโลกสมัยใหม่ได้ เพราะฉะนั้น ความรู้ในระบบการศึกษาและสถานศึกษาอาจไม่เพียงพออีกต่อไป”  ผศ.ดร.นิรมล เสรีสกุล ผู้อำนวยการศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC-CEUS) กล่าวไว้ใน กิจกรรม การเรียนรู้ > การศึกษา  สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ เมืองแห่งการเรียนรู้คืออะไร เมื่อการเรียนรู้ > การศึกษา เมื่อการเรียนรู้ไม่ใช่แค่การศึกษา แต่ยังมีความหมายและมุมมองที่มากไปกว่านั้น วันนี้ The Urbanis จะพามาดูว่า การเรียนรู้คืออะไร สำคัญไฉนกับพวกเราทุกคน และพื้นที่แบบไหนที่เอื้อต่อการเรียนรู้ พร้อมทั้งพาไปดูห้องสมุดที่เป็นส่วนสำคัญในการส่งเสริมการเรียนรู้ ทั้งในและต่างประเทศว่าเป็นอย่างไรบ้าง การเรียนรู้คืออะไร มีคนให้คำนิยามเกี่ยวกับการเรียนรู้ไว้มากมาย ไม่ว่าจะเป็น การบอกว่าเป็นกระบวนการเปลี่ยนแปลงระดับบุคคลที่เกิดขึ้นอย่างเป็นองค์รวม สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งจากภายในผ่านกระบวนการรู้คิด และจากภายนอก ผ่านชุดประสบการณ์การเรียนรู้ และการมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคล สื่อ และสภาพแวดล้อมในการเรียนรู้   บ้างก็กล่าวว่า การเรียนรู้ คือ กระบวนการของการได้รับใหม่หรือการปรับเปลี่ยนที่มีอยู่ความรู้ พฤติกรรม ทักษะค่านิยม หรือความพึงพอใจ การเรียนรู้บางอย่างเกิดขึ้นในทันทีโดยเหตุการณ์เดียวแต่ทักษะและความรู้จำนวนมากสะสมจากประสบการณ์ซ้ำ ๆ การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการเรียนรู้มักจะมีอายุการใช้งานยาวนานและเป็นการยากที่จะแยกแยะเนื้อหาที่เรียนรู้  หรือบางคนก็นิยามว่าเป็นกระบวนการที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงซึ่งเกิดขึ้นจากประสบการณ์และเพิ่มศักยภาพในการปรับปรุงประสิทธิภาพและการเรียนรู้ในอนาคต ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของผู้เรียนอาจเกิดขึ้นในระดับความรู้ เจตคติ หรือพฤติกรรม และผลจากการเรียนรู้ทำให้ผู้เรียนมีมุมมอง […]

ศตวรรษที่ 21 คือครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่ประชากรโลกอาศัยอยู่ในพื้นที่เมืองมากกว่าชนบท และยังมีแนวโน้มการย้ายถิ่นฐานเข้าสู่เมืองสูงขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะเมืองขนาดใหญ่หรือเมืองมหานครที่เป็นศูนย์รวมกิจกรรมการบริการต่าง ๆ เต็มไปด้วยโอกาสทางเศรษฐกิจและการดำรงชีวิต กลายเป็นความท้าทายต่อเมืองทั่วโลก ว่าจะวางแผนเพื่อให้สามารถรองรับการอยู่อาศัยของคนจำนวนมาก พร้อมทั้งมอบคุณภาพชีวิตที่ดีต่อคนเมืองได้ ศตวรรษที่ 21 นี้ จึงถือเป็นศตวรรษของเมือง วันนี้ เราจึงชวนทุกท่านมาดูว่า เมืองกรุงเทพฯ ที่ว่าใหญ่นั้น ใหญ่แค่ไหน? และการเป็น “มหานครแห่งเอเชีย” ในพ.ศ. 2575 ตามวิสัยทัศน์การพัฒนากรุงเทพฯ 20 ปีนั้น ต้องการอะไรมาเติมเต็มให้สามารถปลดล็อกการบริหารจัดการและพัฒนากรุงเทพฯ ให้ก้าวไปข้างหน้าได้ แค่ไหนเรียกมหานคร? หากมองในบริบทเชิงพื้นที่แล้ว เมืองก็คือพื้นที่ที่มีคนมาตั้งถิ่นฐานอาศัยอยู่รวมกันเป็นจำนวนมาก ขยายตัวจนกลายเป็นชุมชนขนาดใหญ่ ผู้คนในชุมชนก็วิถีชีวิตหรือการประกอบอาชีพที่ต่างไปจากสังคมเกษตรกรรมรูปแบบเดิม ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว การจะบอกว่าเมืองนั้นเป็นเมืองขนาดเล็กหรือขนาดใหญ่ จะพิจารณาจากจำนวนประชากรของเมืองนั้น ซึ่งองค์การสหประชาชาติได้กำหนดเกณฑ์การจำแนกขนาดของเมืองไว้ 4 ขนาด ได้แก่ นคร (Large city) ประชากร 5 แสน – 1 ล้านคน มหานคร (Metropolis) ประชากร 1 ล้าน […]

ในช่วง 5-10 ปีที่ผ่านมา คำว่า “ข้อมูล” และ “ข้อมูลเปิด” คงเป็นคำที่หลายคนเคยผ่านตาผ่านหู หรือหลายคนก็อาจจะโดนกรอกหูด้วยคำนี้ตลอดเวลา คงปฏิเสธไม่ได้ว่าในยุคดิจิทัลภิวัตน์นี้ ข้อมูลเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนการวางแผนหรือการตัดสินใจของหลากหลายภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นระดับย่าน เมือง หรือประเทศ  หากแต่ด้วยความรวดเร็วของข้อมูลข่าวสาร หลายคนก็อาจจะยังไม่รู้จักหรือคุ้นเคยกับ “ข้อมูลเปิด” เท่าไรนัก และอาจจะยังนึกไม่ออกว่าข้อมูลเปิดจะช่วยในการขับเคลื่อนการพัฒนาได้อย่างไร วันนี้ The Urbanis เลยอยากชวนทุกคนมาทำความรู้จักกับคำว่าข้อมูลเปิด เปิดแค่ไหนถึงเรียกว่าเปิด ทำไมถึงต้องเปิดข้อมูล ทำไมเปิดข้อมูลแล้วช่วยขับเคลื่อนการพัฒนาให้เร็วขึ้น และประเทศไทยอยู่ตรงไหนของการเปิดข้อมูล ข้อมูลเปิดคืออะไร? ข้อมูลเปิด คือ ข้อมูลที่เราสามารถนำไปใช้ได้อย่างเสรี ไม่มีข้อจำกัด สามารถนำกลับมาใช้ใหม่และแบ่งปันต่อได้ แต่ต้องมีการอ้างอิงแหล่งที่มาของข้อมูล และใช้งานข้อมูลตามขอบเขตที่เจ้าของข้อมูลหรืองานกำหนดไว้ อาทิ การห้ามใช้เพื่อการพาณิชย์ ที่หลายคนอาจจะพบบ่อย โดยข้อมูลเปิดนั้น ควรมีรูปแบบข้อมูลที่สะดวกต่อการนำไปใช้งานต่อ สามารถปรับปรุงแก้ไขได้ และควรอ่านได้ด้วยคอมพิวเตอร์ ส่วนในด้านค่าใช้จ่าย ข้อมูลเปิดควรเปิดเป็นสาธารณะโดยไม่ต้องมีค่าใช้จ่ายในการเข้าถึง หรืออย่างน้อยที่สุดคือค่าธรรมเนียมในการทำสำเนา หรือสนับสนุนการดำเนินการและการมีอยู้ของฐานข้อมูลนั้นๆ  ทั้งนี้ ไม่ว่าภาคส่วนใดก็สามารถแบ่งปันข้อมูลเปิดได้ ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐที่เรียกได้ว่าเป็นผู้ถือข้อมูลมากที่สุดและละเอียดที่สุด ภาคเอกชน ภาคการศึกษา ภาคประชาสังคม และสาธารณะชน ทุกภาคส่วนล้วนสามารถที่จะแบ่งปันข้อมูลได้ บนฐานที่ไม่กระทบต่อข้อมูลส่วนบุคคลของผู้อื่น […]

จะดีแค่ไหน หากเมืองสามารถรวมทุกเสียงจากทุกมุมเมืองมาต่อยอดการพัฒนาได้? เป็นที่รู้กันดีอยู่แล้วว่า การที่จะทำให้พลเมืองรัก หวงแหน และรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของเมือง ปัจจัยหลักมากจากการที่พลเมืองมีสิทธิและมีส่วนร่วมในการตัดสินใจหรือแสดงความคิดเห็นต่อการพัฒนาต่างๆ เมื่อทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นรัฐ เอกชน ประชาสังคม และชุมชนเปิดพื้นที่ในการแสดงออกทางความคิดเห็น ตลอดจนรับฟังและเคารพเสียงของเรา แน่นอนว่าย่อมก่อให้เกิดการขับเคลื่อนการพัฒนาที่ตรงกับความต้องการและปัญหาของเมืองและคนเมืองอย่างแท้จริง รวมไปถึงสร้างความสมดุลระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการพัฒนาเมืองอีกด้วย วันนี้เราเลยหยิบยกกลไกและเครื่องมือในการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมของพลเมือง มาเป็นตัวอย่างให้เห็นว่าหลายๆเมืองทั่วโลกมีการขับเคลื่อนการพัฒนาผ่านเสียงและการมีส่วนร่วมของประชาชน กลไกและเครื่องมือในการรับฟังเสียงพลเมือง 1. แพลตฟอร์มกลางในการสื่อสารของทุกภาคส่วน  เมื่อพูดถึงกลไกหรือเครื่องมือในการรับฟังเสียงของประชาชน รวมไปถึงกระตุ้นให้เกิดการมีส่วนร่วมในการพัฒนาเมืองที่หลายเมืองทั่วโลกใช้ในช่วงเริ่มแรกนั้นคงจะหรือไม่พ้นการใช้แพลตฟอร์มหรือช่องทางในการรับความคิดเห็นทั้งออฟไลน์และออนไลน์ โดยจะขอยกตัวอย่าง 2 แพลตฟอร์มที่เป็นนิยมในการรวบรวมความคิดเห็นที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย คือ (1) การลงคะแนนเสียงออนไลน์ (I-voting) คือเครื่องมือในการโหวตและแสดงความคิดเห็นต่อโครงการพัฒนา เช่น โครงการ Shezidao ของไทเป ที่รัฐได้ทดลองให้ประชาชนมาลงคะแนนเสียงต่อโครงการพัฒนาที่เกิดขึ้นในพื้นที่ และ (2) การจัดทำงบประมาณอย่างมีส่วนร่วม (Participatory Budgeting) คือเครื่องมือที่นอกจากจะให้ประชาชนได้แสดงความคิดเห็นและลงคะแนนเสียงต่อการพัฒนาของเมืองแล้ว ยังสามารถมีส่วนร่วมตัดสินใจเกี่ยวกับการใช้งบประมาณของเมืองอีกด้วย ที่จะช่วยสร้างความเป็นธรรมและความชอบธรรมต่อการเสนองบประมาณของท้องถิ่น นอกจากนี้ ในยุคดิจิทัลยังจะเห็นได้ว่าผู้นำของหลายๆประเทศ เริ่มเป็นพื้นที่ออนไลน์ให้ประชาชนได้เข้ามาพูดคุย หรืออัพเดตความเคลื่อนไหวของการดำเนินงานผ่านโซเชียลมีเดีย อย่างเฟสบุ๊คและทวิตเตอร์ ทำให้การสื่อสารระหว่างผู้นำและประชาชนนั้นใกล้มากยิ่งขึ้น 2. การประชุมแลกเปลี่ยนความคิดเห็น (focus group) การประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น หรือการสนทนากลุ่มนั้น […]

คงเป็นที่สนใจอยู่ไม่น้อยสำหรับกระแสข่าวที่มี มติ.ครม เปลี่ยนชื่อเรียก “กรุงเทพมหานคร” ในภาษาอังกฤษ ตามที่สำนักงานสำนักงานราชบัณฑิตเสนอ จาก Krung Thep Maha Nakhon; Bangkok เป็น Krung Thep Maha Nakhon (Bangkok) ซึ่งความจริงก็มีประกาศอย่างเป็นทางการของทางสำนักงานราชบัณฑิตว่าสามารถใช้ได้ทั้ง 2 ชื่อ คือ Krung Thep Maha Nakhon และ Bangkok แต่ก่อนที่สนับสนุน หรือไม่เห็นด้วยกับสิ่งที่เกิดขึ้นนี้ ทีมงาน The UrbanIs อยากชวนทุกท่านมาตั้งคำถามว่า แท้ที่จริงแล้ว ชื่อบ้านนามเมือง นี้ที่จริงแล้วมีที่มาที่ไป อย่างไร และความจริงแล้วมีความสำคัญอย่างไรบ้าง และหากเราสามารถตั้งชื่อเมืองที่เราอยู่ได้เอง เลยอยากจะชวนทุกท่านมาลองตั้งชื่อเมืองที่เราอยู่หน่อยว่าจะมีชื่ออะไรบ้าง ชื่อบ้านนามเมืองหรือ “ภูมินาม” (Place Name/Geographic Name) ความจริงแล้วเป็นระบบวิธีคิดทางวัฒนธรรมของผู้คนแต่ละพื้นที่ ซึ่งมีความหมายสัมพันธ์กับถิ่นที่อยู่อาศัย วัฒนธรรม ความเชื่อ ทั้งที่เกี่ยวข้องกับลักษณะทางภูมิศาสตร์ ภูมิประเทศ ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น วรรณกรรม เรื่องเล่า […]

วิชาหน้าที่พลเมือง หรือ Civic/Citizenship Education เป็นวิชาที่ช่วยให้ผู้เรียนมีความรู้ ทักษะ ความเข้าใจเพื่อเตรียมความพร้อมผู้เรียนสู่การมีส่วนร่วมในสังคมอย่างเต็มที่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การให้ความรู้เรื่องการเป็นพลเมือง ควรส่งเสริมให้ผู้เรียนตระหนักและเข้าใจระบอบประชาธิปไตย การบริหารจัดการของภาครัฐ ตลอดจนวิธีปฏิบัติตามกฎหมาย การสอนควรส่งเสริมให้ผู้เรียนมีทักษะและความรู้ในการชั่งน้ำหนักหลักฐาน อภิปราย และให้เหตุผลการสำรวจประเด็นทางการเมืองและสังคมอย่างมีวิจารณญาณ นอกจากนี้ยังควรเตรียมนักเรียนให้พร้อมเข้าสู่สังคมในฐานะพลเมืองที่มีความรับผิดชอบ หรือหากสรุปให้เข้าใจอย่างง่าย คือที่ปลูกฝังให้ผู้เรียนเป็นพลเมืองที่ดีของสังคมนั้นเอง แล้ววิชาหน้าที่พลเมืองสำคัญกับเมืองน่าอยู่อย่างไร? วิชาหน้าที่พลเมืองปลูกฝังให้ผู้เรียนเป็นพลเมืองตื่นรู้ ที่จะเป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนสำคัญในการสร้างให้เกิดเมืองน่าอยู่ หากเรามองในระดับที่เล็กลงอย่างหมู่บ้าน หากผู้คนในหมู่บ้านของเราปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่หมู่บ้านกำหนดไว้ ทุกคนเคารพในสิทธิของกันและกัน รักษาทรัพย์สินส่วนกลาง ผู้คนมีปฏิสัมพันธ์กัน ช่วยเหลือกัน หมู่บ้านคงเป็นหมู่บ้านที่น่าอยู่ไม่ใช่น้อย หากเรากลับมามองที่ระดับเมือง การที่ผู้คนภายในเมืองมีความเป็นพลเมือง ทำตามกฎระเบียบ รักษาและหวงแหนทรัพย์สินสาธารณะ ไปใช้สิทธิเลือกตั้งเพื่อเลือกผู้แทนที่มีนโยบายการพัฒนาเมืองที่ตรงกับความต้องการของเรา หรือการเข้าไปมีส่วนร่วมในการตัดสินใจโครงการพัฒนาต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต รวมไปถึงการรักษาสิทธิต่างๆ เช่นการเรียกร้องการจัดสรรงบประมาณให้มีประสิทธิภาพ งบประมาณถูกนำไปใช้กับโครงการที่มีความจำเป็นและตอบโจทย์กับคนจำนวนมาก เราคงเข้าใกล้การอาศัยในเมืองน่าอยู่อีกก้าว การจะปลูกฝังพลเมืองให้กลายเป็นพลเมืองตื่นรู้ที่ช่วยเคลื่อนเมืองได้นั้น จำเป็นต้องมีการปลูกฝังตั้งแต่เด็ก และขัดเกลาอย่างต่อเนื่อง โรงเรียนจึงถือเป็นจุดเริ่มต้นสำคัญ ที่จะส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนให้กลายเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพ รู้ถึงสิทธิขั้นพื้นฐานและบทบาทหน้าที่ของตนเอง ซึ่งในปัจจุบันจะเห็นได้ว่าเรื่องสิทธิและหน้าที่ถูกพูดถึงบ่อยครั้ง โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กและเยาวชน ที่ในช่วงหลายปีมานี้ มีความตื่นตัวอย่างมาก วันนี้ The Urbanis จึงอยากพาทุกท่านมาดูและตั้งคำถามผ่านตัวอย่างการเรียนการสอนของต่างประเทศและของไทยกัน นักเรียน โรงเรียน […]