สำนักสิ่งแวดล้อม กทม. กับบทบาทในการขับเคลื่อนเกษตรในเมือง
24/10/2025
เกษตรในเมืองได้รับความสนใจเพิ่มมากขึ้นทั้งในระดับนโยบายและการปฏิบัติจริง โดยเฉพาะในเมืองใหญ่อย่างกรุงเทพมหานคร ซึ่งเผชิญกับข้อจำกัดด้านพื้นที่ ความหนาแน่นของประชากร และปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม สวนสาธารณะ พื้นที่ว่าง แม้แต่พื้นที่ระเบียงคอนก็เป็นกลายเป็นพื้นที่ศักยภาพในการสร้างระบบอาหารในระดับชุมชน ส่งเสริมความมั่นคงทางอาหาร และสุขภาวะของคนเมือง วันนี้ The Urbanis ชวนชาวเมืองพูดคุยคุณประพาส เหลืองศิรินภา ผู้อำนวยการสำนักสิ่งแวดล้อม กรุงเทพมหานคร เพื่อสะท้อนบทบาทเชิงนโยบาย แนวทางการดำเนินงาน และข้อเสนอเชิงระบบในการขับเคลื่อนเกษตรในเมืองภายใต้บริบทของกรุงเทพมหานคร ศักยภาพและบทบาทของสำนักสิ่งแวดล้อมในการสนับสนุนเกษตรในเมือง สำนักสิ่งแวดล้อมมีบทบาทสำคัญในฐานะหน่วยงานที่มีองค์ความรู้เชิงวิชาการเกี่ยวกับพืช และการขยายพันธุ์อย่างครอบคลุม โดยมีทั้งฝ่ายวิชาการ ฝ่ายปลูก และฝ่ายขยายพันธุ์ไม้ ซึ่งทำให้การส่งเสริมการปลูกพืชผักสวนครัวในพื้นที่สาธารณะและที่อยู่อาศัยของประชาชนมีความพร้อมในเชิงองค์ความรู้และทรัพยากรกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การออกบูธ แจกจ่ายเมล็ดพันธุ์ และเผยแพร่ผลิตภัณฑ์จากสวน เป็นกลไกสำคัญที่ช่วยกระจายแนวคิด “สวนกินได้” ไปสู่ประชาชน โดยเฉพาะในบริบทของการส่งเสริมพื้นที่สีเขียวขนาดเล็กในที่อยู่อาศัย เช่น การปลูกผักในกระถางบริเวณระเบียงคอนโดฯ ซึ่งแม้จะดูเล็กน้อยในเชิงปริมาณ แต่ส่งผลเชิงคุณค่าและพฤติกรรมในระยะยาว จุดเริ่มต้นจากภายในองค์กร สู่การขยายผลเชิงระบบ แนวคิดในการนำเกษตรเข้าสู่พื้นที่สวนสาธารณะ เริ่มต้นจากความต้องการของเจ้าหน้าที่สวนที่ต้องการปลูกพืชผักเพื่อบริโภคเองในชีวิตประจำวัน ซึ่งสะท้อนถึงศักยภาพของพื้นที่และทรัพยากรที่มีอยู่ภายในองค์กร ไม่ว่าจะเป็นพื้นที่ว่าง เมล็ดพันธุ์ หรือแรงงาน ส่งผลให้เกิดการประหยัดค่าใช้จ่ายและเพิ่มความมั่นคงทางอาหารในระดับปัจเจก นอกจากนี้ การปลูกพืชโดยไม่ใช้สารเคมียังสะท้อนถึงเป้าหมายด้านความปลอดภัยทางอาหาร ซึ่งสามารถเป็นต้นแบบสำหรับการขยายผลในระดับเมืองได้อย่างเป็นระบบ โอกาสและศักยภาพในการพัฒนา แม้จะมีศักยภาพด้านองค์ความรู้และทรัพยากร แต่สำนักสิ่งแวดล้อมยอมรับว่าการประชาสัมพันธ์และการเข้าถึงประชาชนยังเป็นข้อจำกัดที่สำคัญ […]