The Urbanis

บอกเล่าเรื่องราวของ 'เมือง' และ 'มนุษย์' เพราะมนุษย์คือ ผู้สร้างเมือง และเมื่อเมืองเติบโตขึ้น เมืองก็ได้สร้างมนุษย์ขึ้นมาด้วย

เมือง-ชนบท และความหลากหลายของชีววิถี BIOTHAI

15/09/2025

เมืองไม่สามารถอยู่ได้โดยปราศจากเรื่องความมั่นคงด้านอาหาร และเมืองไม่สามารถอยู่ได้ถ้าขาดภาคเกษตรกรรมเป็นผู้ผลิตอาหาร การทำเกษตรจึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เมืองสามารถพึ่งพาตนเองได้ จากบทความครั้งที่แล้วที่พาผู้อ่านไปทำความรู้จักกับจริงใจมาร์เก็ตเป็นโครงการที่มุ่งเน้นการพัฒนาเกษตรกรท้องถิ่น สร้างมาตรฐานสินค้าที่ปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค และผลักดันแนวทางการเกษตรที่ยั่งยืน จากลุ่มเซ็นทรัล ผู้ให้ความสำคัญกับการสร้างชุมชนของเกษตรกรและผู้บริโภค และการส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ครั้งนี้ The Urbanis พาไปพูดคุยกับคุณวิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ จากมูลนิธิชีววิถี หรือ BIOTHAI เครือข่ายของกลุ่มบุคคล ที่ทำงานเกี่ยวกับประเด็นความหลากหลายทางชีวภาพ และ ภูมิปัญญา ท้องถิ่นในประเทศไทย มูลนิธิชีววิถี หรือ BIOTHAI มูลนิธิชีววิถี หรือ BIOTHAI ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.2538 โดยเริ่มต้นจากประเด็นความหลากหลายทางชีวภาพ ต่อมาจึงขยายเรื่องของเกษตรเชิงนิเวศ หลังปี 2551 เกิดวิกฤตอาหารระดับทั่วโลก ไบโอไทยจึงขยายงานในด้านความมั่นคงทางอาหาร การทำงานในช่วงแรกเน้นการพูดถึงชุมชนในชนบท ทำงานกับชาวนา กลุ่มชุมชนท้องถิ่นในทุกระดับของประเทศ หลังจากปี 2551 เป็นต้น Biothai เริ่มให้ความสำคัญกับชุมชนเมืองมากขึ้น และปัจจุบันได้เชื่อมโยงกับเครือข่ายที่ทำงานกับเด็ก เยาวชน หรือชุมชนในเมือง เช่น มูลนิธิไชยก้าวไกลก็ทำงานกับหลายชุมชนในเขตเมือง ปริมณฑล รวมถึงทำงานกับมูลนิธิเด็กเยาวชนและครอบครัว พื้นที่กรุงเทพมหานครที่สามารถทำเกษตรได้ กรุงเทพฯ ยังมีพื้นที่ศักยภาพอีกมากที่สามารถพัฒนาให้เกิดประโยชน์ คุณวิฑูรย์ […]

มหานครและเกษตรกรรม กับความเป็นไปได้ที่ต้องออกแบบร่วมกัน

12/09/2025

เมืองในนิยามของทุกคนเป็นแบบไหน? เมืองสีเขียว เมืองที่เทคโนโลยีก้าวหน้า หรือเมืองที่มีทั้งสองอย่างรวมอยู่ด้วยกัน และอะไรช่วยให้เมืองในแบบที่เรานิยามเป็นจริง? เริ่มจากตัวเราเอง การส่งเสริมนโยบายและการจัดการที่ดีจากภาครัฐ หรือทุกอย่างต้องขับเคลื่อนไปพร้อมกันจึงจะสำเร็จ จากบทความที่แล้ว ผู้อ่านคงได้รู้จักกับ “ครูองุ่น มาลิก” ผู้ให้ของสังคมที่มีจุดเริ่มต้นจากความชอบในการทำงานด้านสังคม จนนำไปสู่การเปิดพื้นที่สาธารณะให้ประชาชนได้เข้าไปใช้บริการโดยไม่หวังสิ่งใดตอบแทน บทความนี้ The Urbanis จะพาทุกคนไปพูดคุยกับ รศ.ดร.อลิศรา มีนะกนิษฐ อาจารย์ประจำคณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ถึงนิยามของคำว่า “เกษตรในเมือง” และสถานการณ์ปัจจุบันของการทำเกษตรในกรุงเทพมหานคร เกษตรในเมืองคืออะไร? เริ่มต้นจากคำว่า “เกษตรกรรม” ซึ่งหมายถึงกระบวนการผลิตที่ไม่ใช่แค่การเพาะปลูก หรือเลี้ยงสัตว์เพื่อผลิตอาหาร แต่ยังครอบคลุมไปถึงการจัดให้ได้มาซึ่งทรัพยากรสำหรับกระบวนการผลิต ตลอดจนกระบวนการหลังการผลิต ซึ่งรวมถึงการบรรจุภัณฑ์ การเก็บรักษา และการกระจายสินค้าไปยังผู้บริโภค โดยอาจารย์อลิศราชี้ให้เห็นว่า เกษตรกรรมนั้นเกี่ยวข้องกับอุปทานตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความกว้างและความซับซ้อนของเกษตรในเมืองที่ไม่ใช่แค่การปลูกพืชในพื้นที่เมือง แต่ยังเกี่ยวข้องไปถึงอาชีพและระบบอาหารโดยรวมด้วย ส่วนคำว่า “เมือง” เป็นแนวคิดที่สามารถนิยามได้อย่างหลากหลาย ขึ้นอยู่กับมุมมองและความเหมาะสมของการนำไปใช้ ซึ่งอาจนิยามด้วยขอบเขตการปกครอง โดยอาศัยการกำหนดพื้นที่จากหน่วยงานรัฐ ในขณะที่บางแนวคิดมองเมืองจากความหนาแน่นของประชากร หากพื้นที่มีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่น ย่อมมีลักษณะของความเป็นเมืองมากกว่าพื้นที่ชนบท หรือเลือกนิยามด้วยความหนาแน่นของสิ่งปลูกสร้าง สำหรับเมืองที่มีอาคารสูง โครงสร้างพื้นฐานซับซ้อน และการใช้พื้นที่อย่างหนาแน่น มักถูกนิยามว่าเป็นเมืองมากกว่าพื้นที่ที่มีอาคารกระจัดกระจาย จากนิยามอันหลากหลายของ “เกษตรในเมือง” […]

จุดเริ่มต้นการเปิดพื้นที่สาธารณะ “สวนครูองุ่น” สู่สวนเกษตรเพื่อประชาชน

08/09/2025

หลังจากที่เราได้พูดคุยกับคุณวิไลวรรณเกี่ยวกับความสำคัญของการแบ่งปันองค์ความรู้จาก SAFETist Farm ที่มุ่งเน้นให้คนในชุมชนเข้าใจเรื่อง อาหารปลอดภัย ไม่ใช่แค่การสอนปลูกผักเพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมถึงการปลูกอย่างไรให้ ลดต้นทุน สร้างรายได้ให้ชุมชน และส่งเสริมสุขภาพที่ดี นอกจากนี้ SAFETist Farm ยังให้ความสำคัญกับการสร้างพื้นที่เรียนรู้ที่ชุมชนสามารถมีส่วนร่วมได้ ทำให้เกิดการพึ่งพาตนเองและสร้างประโยชน์ให้กับส่วนรวม วันนี้ The Urbanis จึงอยากพาผู้อ่านทุกท่านไปทำความรู้จัก “ครูองุ่น มาลิก” ในฐานะ “ผู้ให้ของสังคม” หรือผู้ริเริ่มสวนครูองุ่นผ่านการสร้างคุณค่าพื้นที่ให้เกิดประโยชน์แก่ผู้คนในสังคม สู่การพัฒนากลายเป็นสวนเกษตรในเมือง โดยมีจุดเริ่มต้นจากความชอบการทำงานด้านสังคม สู่การเปิดพื้นที่สาธารณะแก่ประชาชนโดยไม่หวังสิ่งตอบแทนใด ๆ เพียงเพราะต้องการสร้างพื้นที่ที่มีประโยชน์ให้แก่ประชาชนได้เข้าใช้บริการอย่างเท่าเทียม ผ่านการพูดคุยกับ คุณสิริพร สุขชูศรี ตัวแทนของสวนครูองุ่น ในบทความนี้ จุดเริ่มต้นการแบ่งปันพื้นที่ส่วนบุคคล สู่พื้นที่ส่วนรวม “ครูองุ่นผู้ชื่นชอบงานด้านสังคม สู่การทำเพื่อสังคม ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการสละยศฐาบรรดาศักดิ์ สู่สามัญชนที่ต้องการให้สิ่งที่เป็นประโยชน์แก่สังคม ด้วยการแบ่งปันพื้นที่ส่วนบุคคลสู่ส่วนรวม” เริ่มมาจากการแบ่งสันปันส่วนพื้นที่ให้กับประชาชนตั้งแต่อดีต เนื่องจากประชาชนต้องการนำพื้นที่ส่วนนี้มาปลูกพืชผักไว้เลี้ยงชีพ ต่อมาครูองุ่นต้องการให้ทุกคนสามารถเข้ามาและได้ผลประโยชน์จากพื้นที่ตรงนี้ จึงมีการเขียนพินัยกรรมมอบพื้นที่นี้ให้เป็นพื้นที่สาธารณะและช่วยเหลือผู้ตกทุกข์ได้ยาก โดยมีเงื่อนไขสำคัญคือ “ห้ามแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตนจากพื้นที่แห่งนี้ แต่ต้องใช้เพื่อประโยชน์ส่วนรวมอย่างแท้จริง ที่นี่จึงเปิดกว้างให้ทุกคนได้เข้ามาใช้และได้รับประโยชน์ร่วมกัน” ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของ “สวนครูองุ่น” ผู้สืบทอดเจตนารมณ์ “การให้” ของครูองุ่น มูลนิธิกระจกเงา […]

เปลี่ยนวิกฤตเป็นโอกาส ด้วยเกษตรในเมืองฉบับ SAFETist Farm

25/08/2025

ย้อนกลับไปในช่วงล็อกดาวน์จากวิกฤตโควิด-19 ผู้คนต่างเผชิญความยากลำบากในการดำรงชีวิต ระบบเศรษฐกิจหยุดชะงัก แหล่งอาหารขาดแคลนและมีราคาสูงขึ้น หลายคนจึงเริ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับแหล่งที่มาของอาหารและสุขภาพของตนเอง ในช่วงเวลานี้เองที่ทำให้ “คุณวิไลวรรณ ประทุมวงศ์” หันมาสนใจเรื่องแหล่งอาหารที่ปลอดภัยอย่างจริงจัง วันนี้ The Urbanis ขอพาผู้อ่านทุกท่านไปทำความรู้จักกับหนึ่งในองค์กรที่รวมตัวกับเพื่อขับเคลื่อนการทำเกษตรในเมืองให้เป็นที่นิยมมากยิ่งขึ้น พร้อมสร้างโมเดลธุรกิจเพื่อให้เกิดความยั่งยืน พูดคุยกับ คุณวิไลวรรณ ประทุมวงศ์ หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้ง SAFETist Farm ถึงจุดเริ่มต้น และความท้าทายขององค์กร รวมถึงแผนการดำเนินงานต่อยอดให้ประเด็นเกษตรในเมืองกลายเป็นหัวข้อหลักของคนกทม. มาร่วมหาคำตอบไปพร้อมกัน จุดเริ่มต้นของ SAFETist Farm แรงผลักดันที่สำคัญมาจากประสบการณ์การสูญเสียคนใกล้ตัวด้วยโรคมะเร็ง ทำให้ตระหนักได้ว่าการดูแลสุขภาพเป็นสิ่งสำคัญของชีวิต และ “อาหาร” เป็นหนึ่งในปัจจัยที่สามารถควบคุมได้ ดังนั้นจึงได้เริ่มศึกษาถึงความเชื่อมโยงระหว่างอาหารกับสุขภาพ และได้ตระหนักถึงบทบาทของเกษตรในเมือง ว่าเป็นหนึ่งในทางเลือกที่สามารถช่วยสร้างแหล่งอาหารที่ปลอดภัย และยังเป็นการสร้างความยั่งยืนให้กับชีวิตมากยิ่งขึ้น ด้วยแนวคิดนี้ SAFETist Farm จึงถือกำเนิดขึ้น โดยเริ่มจากการเป็นพื้นที่ทดลองและเรียนรู้เกี่ยวกับการปลูกพืชแบบยั่งยืน การจัดการดินและน้ำในสภาพแวดล้อมเมือง ตลอดจนการแบ่งปันความรู้ด้านอาหารปลอดภัยให้กับชาวเมือง นอกจากนั้น ความสนใจในเรื่องอาหารปลอดภัยยังขยายออกไปสู่มิติของความสัมพันธ์ในครอบครัวและชุมชน โดยต่อยอดไปสู่การเปิดร้านอาหารสุขภาพ ที่ใช้ผลผลิตจากฟาร์มมาเป็นวัตถุดิบอีกด้วย โดยในช่วงแรก ทุกคนในกลุ่มจะมีหน้าที่รับผิดชอบแตกต่างกันไปและเมื่อได้ผลผลิตแล้ว ก็จะเริ่มสร้างรายได้จากการส่งผักให้กับลูกค้าโดยการทำสัญญาตะกร้าผัก ในทุกๆเดือนลูกค้าจะได้รับผักสดๆ ที่กลุ่มผลิตขึ้นมา นอกจากนี้การมีรายได้จากแหล่งอื่น ในกลุ่มยังช่วยพยุงให้ธุรกิจนี้เดินต่อไปได้ ถึงแม้ว่าบางคนในกลุ่มจะไม่ได้ประโยชน์โดยตรงจากโครงการนี้อย่างเต็มที่ก็ตาม […]

เปลี่ยนพื้นที่รกร้าง เป็นสวนเกษตรของชุมชน โมเดลการพัฒนาชุมชนโมราวรรณ 2

22/08/2025

หลังจากครั้งที่แล้วพาผู้อ่านไปรู้จักสำนักงานเขตหลักสี่ที่เสริมสร้างความเข้มแข็งของคนในองค์กรจากองค์ความรู้การทำเกษตรในเมือง ทั้งนี้เราจะพาผู้อ่านทุกท่านไปรู้จักการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนด้วยการทำเกษตรในเมืองที่เกิดจากความสนใจของกลุ่มคนกลุ่มหนึ่งและถ่ายทอดไปยังกลุ่มใหญ่ อย่างไรก็ตามไม่ใช่ในระดับหน่วยงานเหมือนครั้งที่แล้ว แต่เป็นในระดับชุมชน เริ่มต้นจากคนในชุมชนสนใจเรื่องการทำเกษตร เพื่อต้องการสร้างอาหารปลอดภัยเพื่อแจกจ่ายให้กับคนในชุมชน วันนี้ The Urbanis จึงพาผู้อ่านทุกท่านไปทำความรู้จักกับชุมชนโมราวรรณ 2 หนึ่งในชุมชนที่นำแนวคิดเกษตรในเมืองมาใช้พัฒนาพื้นที่ และสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน จนเกิดเครือข่ายทางสังคมที่เข้มแข็ง จุดเริ่มต้นในการทำเกษตรในเมืองของชุมชนนี้คืออะไร? การนำเกษตรในเมืองเข้ามาใช้พัฒนาชุมชนเป็นอย่างไรบ้าง? มาร่วมหาคำตอบไปพร้อมกัน อะไรที่เป็นแรงผลักดันในการทำเกษตรในเมืองของชุมชนโมราวรรณ 2 ? “การทำเกษตรในเมืองเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างชุมชนที่เข้มแข็ง” คำพูดจากอาจารย์ภูมิใจ หนึ่งในสมาชิกชุมชนโมราวรรณ 2 ที่มีความสนใจในการทำเกษตรกรรมบนพื้นที่ว่างเปล่าภายในชุมชน จุดเริ่มต้นจากสมาชิกชุมชนโมราวรรณ 2 มีความสนใจการทำเกษตรในชุมชนจึงได้หารือแนวทางการนำพื้นที่รกร้างมาสร้างให้เกิดประโยชน์ โดยหัวใจหลักของการทำสวนเกษตรครั้งนี้คือ ให้คนในชุมชนมามีส่วนร่วมในกิจกรรม ไม่ใช่เพียงต้นทุนวัสดุอุปกรณ์แต่รวมถึงองค์ความรู้ การร่วมมือร่วมใจ และทักษะในการทำการเกษตรที่ช่วยกันพัฒนาทักษะ จนสามารถสร้างเครือข่ายชุมชนเข้มแข็งได้ โดยเป้าหมายหลักของการทำเกษตรในเมืองของชุมชน คือ เพื่อต้องการแบ่งปันอาหารสู่ครัวเรือนกันเองในชุมชม และเป้าหมายต่อมา คือ เรื่องการจัดการขยะ เราจะเริ่มจากการคิดไอเดียที่ทำได้ง่าย ไม่มีต้นทุนสูงเพราะเราเน้นแค่ว่าทำได้จริงและเกิดประโยชน์ให้กับชุมชนจริง หากชุมชนเห็นความสำคัญของการหาทางออกของปัญหา และคนในชุมชนให้ความร่วมมือ ก็จะเกิดสร้างมิตรไมตรีและเกิดความตระหนักการอยู่รวมกันของคนในชุมชนเพื่อเครือข่ายในชุมชนที่เข้มแข็ง แสดงให้เห็นว่า หัวใจหลักของการทำเกษตรในเมืองของชุมชนโมราวรรณ 2 คือ ความร่วมมือของคนในชุมชนโดยมีแรงใจเป็นตัวขับเคลื่อนการทำสวนเกษตร มาจากการเริ่มต้นด้วยแนวคิดที่ไม่ต้องใช้ต้นทุนสูงและทำได้ง่าย ช่วยให้สมาชิกในชุมชนสามารถเห็นกระบวนการทำจริงและมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงจัดการระบบสิ่งแวดล้อมที่ดีและการพัฒนาอย่างยั่งยืนในชุมชน […]

แปลงเกษตรบนดาดฟ้า : ก้าวแรกสู่เกษตรในเมือง จากสำนักงานเขตหลักสี่

18/08/2025

การทำเกษตรไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่บนดินอีกต่อไป โดยเฉพาะในเมืองที่มีพื้นที่จำกัด ด้วยความต้องการจะสร้างแหล่งอาหารปลอดภัยให้กับบุคลากรภายในองค์กร “สวนเกษตรลอยฟ้า” จึงเริ่มต้นขึ้นบนดาดฟ้าของสำนักงานเขตหลักสี่ ซึ่งเป็นตัวอย่างของการใช้พื้นที่ว่างให้เกิดประโยชน์ จากบทความที่แล้วได้พาผู้อ่านทุกท่านไปทราบถึงแนวคิดและบทบาทของกลุ่มงานส่งเสริมเกษตรกรรม สำนักงานพัฒนาสังคม กรุงเทพมหานคร ผ่านการสนับสนุนอาชีพด้านการเกษตรในพื้นที่เมือง ในวันนี้ The Urbanis จึงขอชวนชาวเมืองคุยถึงเรื่องการทำเกษตรในเมือง กับ คุณสมฤดี ลันสุชีพ ผู้อำนวยการสำนักงานเขตหลักสี่ ปี 2566 จะมาเล่าถึงหน่วยงานราชการที่มีประสบการณ์ทำเกษตรมากว่า 20 ปี เพื่อเรียนรู้ถึงปัญหา อุปสรรค ทำให้สำนักงานเขตหลักสี่กลายเป็นที่รู้จักในฐานะต้นแบบของการทำเกษตรบนดาดฟ้าในเมือง เมื่อไรที่สำนักงานเขตเริ่มหันมาสนใจการทำเกษตร? สำนักงานเขตหลักสี่เริ่มทำเกษตรมาตั้งแต่ปี 2545 จุดเริ่มต้นการทำเกษตรบนดาดฟ้า ช่วงแรกทำเกษตรแปลงใหญ่บนดินแต่ทำในพื้นที่ของเอกชน ต่อมาทางเอกชนต้องการใช้ประโยชน์พื้นที่ จึงได้ส่งคืนพื้นที่ แต่เนื่องจากทางสำนักงานเขตมีบุคลากรด้านการเกษตรที่มีศักยภาพ ต้องการต่อยอดการทำสวนเกษตร ประกอบกับทางสำนักงานเขตมีพื้นที่ว่างบนดาดฟ้าเป็นพื้นที่ใช้สำหรับเก็บของ จึงมีการแบ่งพื้นที่บางส่วน และจัดระเบียบพื้นที่ให้เป็นพื้นที่สำหรับการทำเกษตร โดยให้ฝ่ายรักษาความสะอาดเข้ามาจัดระเบียบพื้นที่ ปัจจุบัน สำนักงานเขตหลักสี่ใช้พื้นที่ดาดฟ้าประมาณ 440 ตารางเมตร ในการปลูกผักสวนเกษตรลอยฟ้า ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการส่งเสริมแนวคิดเกษตรในเมือง สร้างความมั่นคงทางอาหารภายในองค์กร และแบ่งปันให้ชุมชนตามโอกาส นอกจากนี้ สำนักงานเขตยังมีเป้าหมายในการเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับการทำเกษตรในเมืองให้กับชุมชน และองค์กรภายนอก เพื่อส่งเสริมให้เกิดการพึ่งพาตนเอง และขยายผลไปสู่สังคมในวงกว้าง แปลงเกษตรบนพื้นที่ดาดฟ้าสำนักงานเขต ต้นทุนด้านบุคลากรเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้เกิดสวนเกษตรบนดาดฟ้าของสำนักงานเขตคุณสมฤดี ลันสุชีพ […]

ขับเคลื่อนเกษตรในเมืองสู่ความมั่นคงทางอาหาร ภารกิจของกลุ่มงานส่งเสริมเกษตรกรรม สำนักพัฒนาสังคม กทม.

06/08/2025

ภาพรวมทั้งหมดของกลุ่มงานส่งเสริมงานเกษตร สำนักงานพัฒนาสังคม กรุงเทพมหานคร นอกจากมีบทบาทในเรื่องเกษตรในเมืองยังควบคู่ไปกับการเสริมสร้างเศรษฐกิจแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากภัยพิบัติหรือกขาดแคลนทรัพยากร รวมถึงการมีส่วนร่วมในการตัดสินใจของเกษตรกรเพื่อความยั่งยืนของภาคเกษตรและเศรษฐกิจเมือง วันนี้ The Urbanis ขอชวนชาวเมืองพูดคุยกับคุณรุ่งนภา ตรีแก้ว ผู้อํานวยการส่วนส่งเสริมเกษตรกรรม สํานักงานการส่งเสริมอาชีพ กรุงเทพมหานคร ได้เล่าถึงการขับเคลื่อนการทำเกษตรในเมืองของกลุ่มงานส่งเสริมเกษตรกรรม สำนักงานพัฒนาสังคม ร่วมกับทีมงานทั้ง 8 คน ผ่านภารกิจต่าง ๆ ด้านการส่งเสริมอาชีพด้านการเกษตรในกรุงเทพมหานคร จะมาบอกเล่าว่า แรงบันดาลใจ อุปสรรค โอกาส บทบาท และข้อเสนอแนะที่จะขับเคลื่อนเกษตรในเมือง ผ่านประสบการณ์จากภารกิจของพวกเขาเหล่านี้ “ภารกิจของสำนักพัฒนาสังคม คือการพัฒนาเศรษฐกิจให้ดียิ่งขึ้น พร้อมพัฒนาคุณภาพชีวิตและทักษะของประชาชน ทั้งในเรื่องของปากท้อง เรื่องของการเลี้ยงชีพและการมีอาชีพที่ดี ส่งเสริมการสร้างรายได้” คุณรุ่งนภา ตั้งใจส่งเสริมอาชีพเกษตรทุกภาคส่วน ด้านพืช ปศุสัตว์ ประมง ครอบคลุมทั้งหมดตั้งแต่ ผลิต ปลูก แก้ปัญหา ติดตามผล แปรรูป จนไปถึงสร้างรายได้ มากกว่านั้นยังมีบทบาทสำคัญช่วยเหลือเกษตรกรจากภัยพิบัติ ตัวอย่างล่าสุด คุณรุ่งนภเจอเกษตรกรเลี้ยงหอยแครงในเขตบางขุนเทียน 495 ราย (ข้อมูลปี 2566) […]

เกษตรในเมืองเป็นมากกว่าการปลูกเพื่อกิน คุยกับคุณพรพรหม วิกิตเศรษฐ์ ที่ปรึกษาผู้ว่ากทม.

04/08/2025

จากบทความครั้งที่แล้วได้พาทุกท่านไปรู้จักกับมุมมองการทำสวนผักดาดฟ้า ศูนย์การค้าเซ็นเตอร์วัน ช้อปปิ้งพลาซ่า หน่วยงานเอกชนที่เห็นถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อม และต้องการที่จัดการขยะจากการบริโภคให้เกิดคุณค่า กรุงเทพมหานครในฐานะเมืองใหญ่ที่มีจำนวนประชากรหนาแน่น ที่กำลังเผชิญกับปัญหา Food Waste ที่มีปริมาณมหาศาลในแต่ละวัน ขณะเดียวกันเมืองก็ยังต้องนำเข้าวัตถุดิบอาหารจากภายนอก เพราะแหล่งผลิตในเมืองยังไม่เพียงพอต่อความต้องการ เกษตรในเมืองจึงไม่ใช่แค่เรื่องของการปลูกพืชเพื่อกิน แต่คือการใช้ทรัพยากรในเมืองให้เกิดประโยชน์สูงสุด วันนี้ The Urbanis ชวนนักอ่านสำรวจบทบาทของเกษตรในเมือง ผ่านมุมมองของคุณพรพรหม วิกิตเศรษฐ์ ที่ปรึกษาผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร กับความท้าทายในการทำเกษตรท่ามกลางเมืองใหญ่ เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาเมือง ทั้งด้านสังคม สิ่งแวดล้อม และแนวทางของกรุงเทพมหานครในการส่งเสริมให้ “อาหาร” และ “เมือง” เดินหน้าไปด้วยกันอย่างยั่งยืน เกษตรในเมืองภายใต้การดูแลของกรุงเทพมหานคร การขับเคลื่อนการทำเกษตรในเมืองของกทม. อยู่ภายใต้การดูแลของสำนักพัฒนาสังคม ซึ่งมีบทบาทในการส่งเสริมและพัฒนาระบบการผลิตภาคการเกษตรของกทม. สู่การเกษตรสมัยใหม่ โดยเน้นเทคโนโลยีและการบริหารจัดการเพื่อให้สินค้าเกษตรได้มาตรฐานปลอดภัย ส่งเสริมให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น เนื่องจากเป็นกลุ่มงานที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมอาชีพ การเกษตรในความดูแลของกทม. จึงไม่ได้เป็นเพียงการผลิตทางเศรษฐกิจเท่านั้น แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาสังคมและความเป็นอยู่ของประชาชนในเมือง ปัจจุบันกรุงเทพมหานครได้มีการส่งเสริม ตลาดเกษตรกรมากกว่า 38 เขต มีเรื่องของการทำตลาดเกษตรกร รวมเป็น 40 กว่าจุด และในพื้นที่สวนสาธารณะ 12 แห่ง (ข้อมูลปี 2023) โดยตลาดเกษตรกรช่วยส่งเสริมให้เจ้าหน้าที่สำนักงานเขต […]

เรื่องเล่าจากแปลงปลูก: จากความท้าทายสู่การขยายผลเกษตรในเมือง

24/07/2025

“เกษตรในเมืองเริ่มได้ง่ายด้วยเป้าหมายที่ชัดเจน” มาร่วมรับฟังเสวนาสาธารณะในหัวข้อ “เรื่องเล่าจากแปลงปลูก: จากความท้าทายสู่การขยายผลเกษตรในเมือง” จัดโดยศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง ศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านยุทธศาสตร์เมือง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (UDDC-CEUS) ร่วมกับ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กรุงเทพมหานคร บ้านและสวน Garden and Farm และมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร ในวันนี้ The Urbanis จะพาทุกท่านไปพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญ อาจารย์ที่ปรึกษา และเจ้าของสวนเกษตรตัวจริงที่มาร่วมให้คำแนะนำ พร้อมพูดคุยอย่างเป็นกันเองด้วยความสนุกสนานและได้สาระที่ชัดเจน นำโดย (1) อาจารย์เกศศิรินทร์ แสงมณี อาจารย์ประจำสาขาการจัดการเทคโนโลยีการเกษตรสมัยใหม่ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร (2) คุณสุพัตรา ไชยชมภู เจ้าของสวนและเพจปูเป้ทำเอง (3) คุณอภิรดี นกสุวรรณ และ คุณพัฐพศิญา ทิพย์สุมณฑา เจ้าของสวนและเพจทำสวนกับมาดาม (4) คุณคมสัน หุตะแพทย์ เจ้าของสวนผักบ้านคุณตา เป้าหมาย ความตั้งใจ และการลงมือทำจากส่วนเล็ก ๆ วิทยากรทั้ง 5 ท่านได้เล่าถึงความเป็นมาของสวนตนเองตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงปัจจุบัน แน่นอนว่าแต่ละท่านมีที่มาที่แตกต่างกัน ทั้งพื้นที่ […]

Rooftop Farming คุณปารีณากับภารกิจเปลี่ยนเมืองด้วยขยะอาหาร

16/07/2025

หลังจากได้ฟังเรื่องราวสวนผักบนดาดฟ้าของคุณแพรี่ พาย ที่มีการประยุกต์การเกษตรให้เข้ากับพื้นที่ที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์ ซึ่งแนวคิดการปลูกผักบนดาดฟ้ามีความนิยมมากขึ้นในปัจจุบัน วันนี้ The Urbanis จึงขอเชิญชวนทุกคนไปพูดคุยกับ คุณปารีณา ประยุกต์วงศ์ ผู้ร่วมก่อตั้งบริษัท บางกอก รูฟท็อป ฟาร์มมิ่ง จำกัด เป็นหนึ่งในองค์กรที่สรรสร้างระบบฟาร์มแบบครบวงจร ทั้งบนพื้นที่ดาดฟ้าและภาคพื้นดิน โดยเฉพาะการนำเศษอาหารที่เหลือจากการกินของชาวเมืองมาพัฒนาปรับเปลี่ยนให้เกิดประโยชน์สูงสุดทางด้านการเกษตร พร้อมผลักดันให้เมืองมีสุขภาวะที่ดี ดังนั้น Rooftop Farming มีบทบาทในการขับเคลื่อนเมืองอย่างไร มาร่วมหาคำตอบไปพร้อมกัน “เมื่อขยะอาหารอันไร้ประโยชน์ของมนุษย์เป็นส่วนสำคัญในการเกิดสวนผักปลอดสารบนดาดฟ้า” คุณปารีณา ประยุกต์วงศ์ ได้เล่าว่า ด้านปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากมนุษย์อย่างเช่นปัญหา food waste ในปัจจุบันขยะเศษอาหารของเมืองมากขึ้นในทุกวัน บริเวณที่เป็นอาคารพาณิชย์มักจะมีร้านอาหารมากกว่า 100 ร้าน ยิ่งจำนวนร้านอาหารมากเท่าไหร่ปริมาณเศษอาหารก็ยิ่งมากขึ้นตามมา การแยกขยะของคนไทยยังไม่ดีเท่าที่ควร และพนักงานต่อพื้นที่รับผิดชอบที่ไม่เพียงพอ จึงก่อให้เกิดมลภาวะทางกลิ่น กระทบสิ่งแวดล้อม รวมไปถึงสุขภาพอนามัยของผู้คนในพื้นที่ ตราบใดที่ไม่ให้ความร่วมมือกันทุกฝ่ายปัญหาเหล่านี้ก็จะไม่หายไป จากปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น ทำให้ คุณปารีณา ประยุกต์วงศ์ สนใจในการปรับเปลี่ยนสิ่งที่ทุกคนคิดว่าไม่สามารถเกิดประโยชน์ได้มาพัฒนาให้เกิดประโยชน์สูงสุดอย่างการคิดค้นสูตรปุ๋ยหมักจากเศษอาหารที่เหมาะสมกับการปลูกต้นไม้และปลูกดอกไม้ คุณปารีณาได้มีโอกาสไปทำโครงการในส่วนการจัดวางพื้นที่ที่กัวดองเบลอ และได้นำปัญหาที่เกิดขึ้นเหล่านั้นมาออกแบบ แก้ไขปัญหา พัฒนาให้ดียิ่งขึ้น เกิดการเปลี่ยนจากดาดฟ้าห้างที่โล่งกว้าง สู่การออกแบบและปรับเปลี่ยนพื้นที่ให้เป็นฟาร์มผักปลอดสารพิษบนดาดฟ้าใจกลางเมืองหลวง การผลักดันเรื่อง Urban […]

1 2 3 … 9