12/06/2023
Public Realm
เกมสร้างเมือง: แบบฝึกหัดที่ดีสำหรับการร่วมพัฒนาเมือง
กฤษฎา ชมภูพาน
เคยลองจินตนาการกันไหมว่า หากเมืองในฝัน เมืองที่คุณเคยสร้างในวัยเด็ก เมืองที่อยู่ไกลจากโรงงานอุตสาหกรรม เมืองที่มีสวนสาธารณะสำหรับทุกคน ไม่อยู่เพียงแค่ในเกมแต่สามารถเกิดขึ้นได้จริงนั้น จะดีแค่ไหน?
เกมสร้างเมือง
เกมสร้างเมืองเป็นเกมแนวแบบจำลองที่ได้รับความนิยมอย่างมากสำหรับบรรดาเกมเมอร์ทั้งหลาย เพราะผู้เล่นสามารถสร้างเมืองได้ตามใจชอบ เลือกวางอาคาร บริหารจัดการเมืองได้อย่างอิสระ และยังมีบทบาทเป็นผู้ว่าหรือนายกเทศมนตรีของเมืองนั้นได้เลย ปัจจุบัน เกมลักษณะนี้ถูกพัฒนาให้กลายเป็นเกมออนไลน์ที่มีหลากหลายแบบด้วยการประยุกต์ใช้ศาสตร์แห่งเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เข้ามาช่วยในการออกแบบ หากนำเกมกับการพัฒนาเมืองมาประยุกต์ร่วมกันจะน่าสนใจแค่ไหน เมื่อเกมสร้างเมืองในจิตนาการถูกสร้างขึ้นโดยจำลองลักษณะภูมิประเทศของเมืองที่เราอาศัยอยู่ตามจริง!
ที่มา: Cityville game
จุดตัดเส้นขนานแห่งการขับเคลื่อนเมือง
The Urbanis อยากลองเสนอไอเดียแก่ทุกท่านว่า จะดีแค่ไหนเมื่อเกมสร้างเมืองที่คุณเล่นประกอบด้วยย่านสำคัญในเมือง มีพื้นที่โล่งที่ยังรอให้คุณได้พัฒนาหรือรังสรรค์พื้นที่ได้อย่างเต็มที่ ในเมืองนี้ คุณยังสามารถออกแบบและจัดสรรโครงสร้างพื้นฐาน ระบบขนส่งมวลชน พื้นที่สีเขียวสำหรับพักผ่อนหย่อนใจ ตลอดจน ไปศึกษาดูงาน เยี่ยมชมเมืองของเพื่อน ๆ ได้ หรือบางเกมอาจจะสร้างประชุมออนไลน์สำหรับผู้ที่สนใจพัฒนาและแก้ปัญหาพื้นที่ในย่านนั้น ๆ และยังสามารถเสนอไอเดียเพื่อพัฒนาเกมได้อีกด้วย
เมื่อนำเกมกับการออกแบบและพัฒนาเมืองมารวมกันจึงเกิดเป็นแบบจำลองเมืองในฝันของประชากรเมืองในย่านต่าง ๆ ไม่เพียงแต่ผู้เล่นจะได้รับความบันเทิงเท่านั้น แต่ยังส่งผลให้เกิดแนวทางการจัดการปัญหาเมืองที่หลากหลาย ต่างมุมมอง เช่น การแก้ปัญหาด้านระบบสาธารณูปโภค ระบบขนส่งมวลชน ปัญหาสิ่งแวดล้อม อีกทั้งยังเป็นเหมือนการรวมกลุ่มของผู้สนใจในการพัฒนาและแก้ปัญหาเมือง หรือผู้ที่ได้รับประสบการณ์กับปัญหาด้านเมืองโดยตรง
ที่มา: lifewire
ไม่ใช่แค่ความบันเทิง แต่เป็นแบบฝึกหัดที่ดี
ปี 2011 งานวิจัยของ Elisabet M. Nilsson และ Anders Jakobsson ในหัวข้อ Simulated Sustainable Societies: Students’ Reflections on Creating Future Cities in Computer Games ได้มีการทดสอบกลุ่มนักเรียนให้ทำการการสร้างแบบจำลองเมืองในอนาคตที่ยั่งยืน ด้วยเกม SimCity เพื่อวิเคราะห์เมืองในอนาคตที่ยั่งยืนในมุมองของพลเมือง ปี 2019 งานวิจัยของ Uwe Arnold Heinrich Söbke และ Maria Reichelt ในหัวข้อ SimCity in Infrastructure Management Education ได้มีการประยุกต์ใช้เกม SimCity ในการเป็นสื่อสำหรับการเรียนการสอนในสาขาวิชาการจัดการโครงสร้างพื้นฐาน แสดงให้เห็นถึงการทำหน้าที่ของเกมที่ไม่ใช่เพียงเพื่อความบันเทิงเท่านั้น แต่เกมยังเป็นสื่อที่เข้าใจง่ายสำหรับการเรียนรู้และการเข้าใจโครงสร้างพื้นฐานของเมือง และในปี 2022 งานวิจัยของ Jaroslav Burian และ Jan Pinos ในหัวข้อ The Application of City-Building Games in Spatial Planning ได้มีการประยุกต์ข้อมูลด้านภูมิสารสนเทศหรือข้อมูลในเชิงพื้นที่ร่วมกับแบบจำลองเกมสร้างเมือง เพื่อใช้ในการออกแบบเมือง งานวิจัยดังกล่าวแสดงถึงแนวโน้มในการผสมผสานกันระหว่างเกมกับการวิเคราะห์และออกแบบเมือง เป็นการบูรณาการร่วมกันของศาสตร์หลายแขนงเพื่อใช้ในการแก้ปัญหาเชิงกายภาพของเมือง
ในเกมมีเมือง ในเมืองมีคน
ในโลกความเป็นจริง เราคงไม่สามารถสร้างเมืองที่ถอดแบบทั้งหมดมาจากเมืองในเกมได้เสียทีเดียว เพราะในสถานการณ์จริง เมืองย่อมมีข้อจำกัด และปัจจัยอีกมากมายที่จำเป็นต้องคำนึงถึงในการพัฒนาเมือง โดยเฉพาะผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับผู้อยู่อาศัยและใช้งานพื้นที่จริง ๆ แต่ใจความสำคัญที่บทความนี้ต้องการสื่อสาร นั่นคือ ประโยชน์ของเกมสร้างเมืองที่ทำให้ทุกคนเข้าใจถึงบทบาทความเป็นพลเมืองในแต่ละมุมมอง ทั้งมุมมองของการเป็นผู้บริหารเมือง จะได้เข้าใจถึงหน้าที่ของตนเองในการพัฒนา บริหารจัดการ แก้ปัญหา เพื่อให้คนเมืองนั้นมีคุณภาพชีวิตที่ดี ในขณะที่ คนทั่วไปในฐานะของผู้อยู่อาศัย จะได้เข้าถึงบทบาทการเป็นพลเมืองโดยเฉพาะการเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐาน ที่เราคู่ควรจะได้รับทั้งสาธารณูปโภค และสาธารณูปการ รวมถึงการมีส่วนร่วม การสร้างจิตสำนึก ในการหันมาสนใจปัญหาด้านเมืองที่หลายคนมองข้าม เพราะเมืองจะสามารถเดินต่อไปได้อย่างยั่งยืนด้วยแรงขับเคลื่อนของพลเมืองเอง
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการสื่อเสริมสร้างความเป็นพลเมืองไทย: การใช้สื่อและการมีส่วนร่วมในการส่งเสริมการเรียนรู้สิทธิและหน้าที่ของความเป็นพลเมืองเพื่อขับเคลื่อนเมืองน่าอยู่ในประเทศไทย โดยศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC-CEUS) ในการสนับสนุนของกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์
ที่มาข้อมูล
Build your own City : เกมสร้างเมือง
These Are the Best Video Games for Wannabe Urban Planners
The Application of City-Building Games in Spatial Planning