16/06/2023
Environment
‘Metaverse’ กับการพัฒนาเมือง
นฤภร ศรีฝุย
โลกของเราได้มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากมาย โดยได้มีการนำเทคโนโลยีมาพัฒนาสิ่งต่าง ๆ ที่อำนวยความสะดวกต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน อีกทั้งนำมาเพิ่มประสิทธิภาพ เพิ่มโอกาสในการทำสิ่งต่าง ๆ และในปัจจุบันนี้ยังคงมีกระแสเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามามากมายให้เราได้ตื่นตัวและติดตาม แต่ ณ ตอนนี้เทคโนโลยีที่กำลังมาแรงและได้รับความสนใจเป็นอย่างมากจากผู้คนหลาย ๆ คน ซึ่งนั่นก็คือ “Metaverse”
Metaverse คืออะไร?
Metaverse มาจากคำว่า Meta และคำว่า Verse มารวมกัน และได้ความหมายว่า “จักรวาลนฤมิต” โดยจุดเริ่มต้นของ Metaverse ได้ปรากฎเป็นครั้งแรกในปี 1992 จากหนังสือนิยายวิทยาศาสตร์เรื่อง “Snow Crash” ของ Neal Stephenson โดยหนังสือเล่มนี้เล่าเรื่องราวของโลกยุคอนาคต ที่มนุษย์และคอมพิวเตอร์ตอบโต้กันผ่านเทคโนโลยีและซอฟต์แวร์ต่าง ๆ โดยอาศัยอยู่ในโลกเสมือนจริงที่ล้ำสมัย เกินจินตนาการของ คนยุค ’90s (สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล, ม.ป.ป.)
โดย Metaverse เป็นการผสานเทคโนโลยีแห่งโลกเสมือน ที่สร้างสิ่งแวดล้อมของโลกจริง ๆ และเทคโนโลยีเข้าด้วยกัน เพื่อให้ผู้คนเข้ามามีปฏิสัมพันธ์และทำกิจกรรมร่วมกัน ผ่านตัวตนที่เป็นอวตาร (Avatar) ในรูปแบบกราฟิก 3 มิติ แทนเราในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ทำให้รู้สึกเหมือนชีวิตจริงมากกว่าโซเชียลมีเดียที่ใช้ในปัจจุบัน (ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ, 2565)
นอกจากนี้ Metaverse เป็นเทคโนโลยีที่ผู้คนกำลังให้ความสนใจ และมองว่าเป็นเทคโนโลยีที่อาจสามารถเพิ่มโอกาสอีกมากมายให้เรา หลายประเทศหรือหลายเมืองนั้นได้เล็งเห็นถึงและจึงได้มีการริเริ่มที่จะนำเอา Metaverse มาใช้ในการเพิ่มประสิทธิภาพและพัฒนาเมืองในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อนำเมืองเข้าสู่ Smart City ไม่ว่าจะเป็นในการพัฒนาเศรษฐกิจ การท่องเที่ยว การให้การบริการของภาครัฐ หรือการดำเนินชีวิตประจำวัน โดย Metaverse จะช่วยด้วยการสร้างเป็น Digital Twin เพื่อออกแบบเมือง และการจำลองสถานการณ์ที่จะเกิดขึ้น วิเคราะห์ข้อมูลแบบ Real Time คาดการณ์ปัญหาต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้น อีกทั้งจะสามารถทำให้เราจัดการกับทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่จะเกิดขึ้น
จากข้างต้นนั้น ทุกคนคงจะรู้จัก Metaverse กันแล้ว และเห็นถึงประประโยชน์ของ Metaverse เราจึงจะพาไปดูว่า Metaverse หรือโลกเสมือนจริงนั้น มีประเทศไหนหรือเมืองไหนบ้างที่ใช้และใช้ Metaverse เพื่อพัฒนาเมืองอย่างไรบ้าง?
มหานครโซล, ประเทศเกาหลีใต้
ที่มาภาพ tawatchai07
โซลเป็นเมืองหลวงของเกาหลีใต้ และเป็นเมืองที่มีเศรษฐกิจเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ประกอบกับรัฐบาลโซลมีการดำเนินโครงการ ‘วิสัยทัศน์โซล 2030’ (Seoul Vision 2030) ภายใต้แนวคิด “Future Emotional City” จึงได้มีการดำเนินโปรเจ็ก Metaverse Seoul ซึ่งเป็นเมืองเสมือนจริงแห่งแรกของโลก ที่ต้องการให้เมืองเติบโตได้อย่างยั่งยืน และผู้คนภายในเมืองมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
Metaverse Seoul คือ การยกกรุงโซลมาไว้ในโลก Metaverse เป็นการสร้างระบบนิเวศเสมือนจริงเพื่อบริหารงานเทศบาลเมือง ตั้งแต่ด้านเศรษฐกิจ การลงทุน วัฒนธรรม การบริการพลเมือง ที่ผู้คนในเมืองสามารถเข้าถึงบริการต่างๆ จากภาครัฐได้ง่ายมากยิ่งขึ้น สามารถแสดงความคิดเห็นต่อการทำงานของรัฐบาลได้โดยตรง อีกทั้ง Metaverse Seoul เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวที่ยกสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังในโซลอย่าง จัตุรัสควางฮวามุน (Gwanghwamun Square) พระราชวังถ็อกซูกุง (Deoksugung Palace) และแหล่งช็อปปิ้งที่ใหญ่และเก่าแก่ที่สุดในโซล ตลาดนัมแดมุน (Namdaemun Market) เข้ามา และในอนาคตก็จะมีเทศกาลและคอนเสิร์ตต่าง ๆ ตามมา (สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ, 2565)
มหานครโตเกียว, ประเทศญี่ปุ่น
ที่มาภาพ Louie Martinez
ในปี 2564 เมืองโตเกียวได้มีโครงการ Tokyo Digital Twin Project 2021 ซึ่งรัฐบาลของโตเกียวได้มีการดำเนินสร้างเป็น Digital Twin ซึ่ง Digital Twin นี้จะเป็นการจำลองถนนของเมืองโตเกียวที่มีความวุ่นวายเป็นอย่างมาก และมีการใช้เซ็นเซอร์ไปทั่วทั้งเมืองโตเกียว ซึ่งเซ็นเซอร์เหล่านี้จะสามารถแสดงสิ่งต่าง ๆ ที่ได้คำนวณเอาไว้ให้เราได้เห็น อาทิ กระแสลม การจราจร และอื่น ๆ และรัฐบาลของโตเกียวคาดการณ์ว่าโครงการนี้จะเกิดขึ้นอย่างสมบูรณ์ภายในปี 2573
มหานครเซี่ยงไฮ้, ประเทศจีน
ที่มาภาพ 4045
เมืองเซี่ยงไฮ้ได้ประกาศและดำเนินการใช้ Digital Twin ในการดำเนินการปรับปรุงการดำเนินงานของเมืองซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแผนพัฒนา 5 ปีของจีนโดยเซี่ยงไฮ้จะใช้เทคโนโลยีนี้ในการสร้างอาคาร โคมไฟถนน ท่อบำบัดน้ำเสีย และอื่นๆได้อย่างเต็มที่ อีกทั้งในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 ได้มีการใช้ Digital Twin ในการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคนี้
เมืองนีโอม, ประเทศซาอุดิอาระเบีย
ที่มาภาพ NEOM In Saudi Arabia
เจ้าชายโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน อัล ซาอูด (Mohammed bin Salman Al Saud) มงกุฎราชกุมาร ตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม และประธานคณะกรรมการโครงการ NEOM ได้มีการออกแบบ THE LINE เมืองแนวตั้งแห่งแรกของโลก ซึ่งเป็นหนึ่งในโครงการ Saudi Vision 2030 โดย THE LINE จะถูกสร้างขึ้นที่เมืองตะบูก และถูกออกแบบโดยใช้ AI ผ่าน Digital Twin ในการออกแบบ โดยออกแบบให้เป็นเมืองที่สามารถเชื่อมต่อกันโดยไม่ต้องใช้รถยนต์และไร้ถนน ไม่มีการปล่อยมลพิษ และหันมาใช้พลังงานหมุนเวียน 100 เปอร์เซ็นต์ อีกทั้งเป็นการออกแบบเมืองจากแนวคิดที่เรียกว่า ‘Zero Gravity Urbanism’ ที่ผู้คนในเมืองสามารถเดินทางติดต่อกันได้อย่างไร้รอยต่อในรูปแบบ 3 มิติ ทั้งขึ้น ลง และแนวราบ สิ่งอำนวยความสะดวกและสถานที่ต่าง ๆ
เมืองดูไบ, ประเทศอาหรับเอมิเรตส์
ที่มาภาพ David Rodrigo
นอกจากที่ดูไบจะมีเป้าหมายในการสร้างงานใหม่มากกว่า 40,000 ตำแหน่งจากการดึงดูดบริษัท Metaverse แล้ว ดูไบยังมีการสร้าง Digital Twin เพื่อวางผังเมือง อีกทั้ง Road and Transport Authority (RTA) ของดูไบได้มีโครงการริเริ่มอัจฉริยะหลายโครงการ อาทิ การใช้ Digital Twin ในการสร้างเครือข่ายเมโทรของดูไบขึ้นมาใหม่ ใช้อัลกอริทึมรวมข้อมูลที่ได้มีการรวบรวมเมื่อเวลาผ่านไป และให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีค่าเกี่ยวกับกำหนดการบำรุงรักษา นอกจากนี้ยังสามารถทำนายวิธีหลีกเลี่ยงอุบัติเหตุที่ไม่คาดฝันในอนาคต
จากตัวอย่างข้างต้น จะเห็นได้ว่าการใช้ Metaverse กับเมือง จะสามารถทำให้การบริหารจัดการเมืองมีประสิทธิภาพ จากการออกแบบเมืองที่ดี และพร้อมรับกับทุกสถานการณ์ ซึ่งหากเราสามารถนำ Metaverse มาใช้ได้มากยิ่งขึ้น เราอาจสามารถขยายขอบเขตความคิดหรือสามารถต่อยอดสิ่งต่าง ๆ ในการที่จะพัฒนาเมืองของเราได้อย่างไม่มีข้อจำกัด ที่จะทำให้ผู้คนในเมืองมีความสุขในการดำเนินชีวิต และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นในทุก ๆ ด้าน ดังนั้น Metaverse จึงถือได้ว่าเป็นส่วนหนึ่งที่จะสามารถขับเคลื่อนเมืองไปสู่เมืองที่มีความยั่งยืน ให้เมืองของเรากลายเป็นเมือง “Smart City”
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการสื่อเสริมสร้างความเป็นพลเมืองไทย: การใช้สื่อและการมีส่วนร่วมในการส่งเสริมการเรียนรู้สิทธิและหน้าที่ของความเป็นพลเมืองเพื่อขับเคลื่อนเมืองน่าอยู่ในประเทศไทย โดยศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง (UddC-CEUS) ในการสนับสนุนของกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์
ที่มาข้อมูล
9 เรื่องควรรู้ กับ Metaverse โลกเสมือนแห่งอนาคต
“Metaverse Seoul” เมืองเสมือนจริงแห่งแรกของโลก ที่รัฐบาลทุ่มทุนสร้างกว่าร้อยล้านบาท
8 Metaverse Cities to Keep a Close Eye on in 2023
Cities moving into the Metaverse: an augmented, but better reality?
In its Simplest Form, Metaverse is the Digital Extension of a Smart City
-Tokyo Digital Twin Project 2021- Demonstration 01 Report
Saudi Arabia “Not Building The Line” But Will “Create” Using AI
THE LINE เมืองแนวตั้งแห่งแรกของโลกในซาอุดีอาระเบีย ปลอดรถยนต์และใช้พลังงานหมุนเวียน 100%
Contributor
นฤภร ศรีฝุย
